دنیای شگفت‌انگیز هسته‌های فعال کهکشانی
تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۲۷۹۰۵
کیهان سرشار از شگفتی‌های بسیار است که کهکشان حاوی هسته فعال NGC 5283 یکی از این شگفتی‌های مسحورکننده محسوب می‌شود.
به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، کیهان پر از اجرام مسحورکننده‌ای است که با هر بار مواجهه انسان را شگفت‌زده و مبهوت می‌کند. هسته‌های فعال کهکشانی یا AGNها از این اجرام به‌شمار می‌روند که یک منطقه بسیار روشن و درخشان در قلب یک کهکشان دارای سیاه‌چاله‌ای کلانجرم است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اصطکاک شدید مواد تحت فشاری که به داخل سیاه‌چاله‌ها سقوط می‌کند، باعث گرم شدن ماده و ساطع شدن مقادیر زیادی تابش در سراسر طیف الکترومغناطیسی می‌شود. هسته‌های فعال کهکشانی می‌توانند درخشان‌تر از نور تمام ستارگان دیگر در کهکشان بتابند و سرنخ‌های ارزشمندی در مورد ماهیت سیاه‌چاله‌ها، تکامل کهکشان‌ها و ساختارهای کیهانی در اختیار اخترشناسان قرار می‌دهند.
NGC 5283 یکی از جالب‌ترین کهکشان‌های حاوی هسته فعال کهکشانی در همسایگی کیهانی زمین است. این کهکشان عدسی‌شکل در فاصله ۸۰ میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی سگ بزرگ یا کلب‌اکبر قرار دارد و مورد بررسی شدید اخترشناسان با استفاده از ابزارهای مختلف از جمله تلسکوپ فضایی هابل قرار گرفته است. هابل در سال ۲۰۱۹ تصویری خیره‌کننده از آن به ثبت رساند.
یک کهکشان عدسی‌شکل، شکلی بین کهکشان مارپیچی و کهکشان بیضی‌شکل دارد و در حالی که کهکشان دارای یک دیسک کاملاً مشخص است، بازوهای مارپیچی کاملاً مشخصی ندارد. این کهکشان‌ها غیرفعال در نظر گرفته می‌شوند، زیرا در آن‌ها مهدکودک ستاره‌ای وجود ندارد که فرآیند شکل‌گیری ستاره‌ها به‌طور فعال در آن انجام شود.
هابل در حال تصویربرداری از کهکشان‌های حاوی هسته فعال نزدیک برای ایجاد یک پایگاه داده و تهیه مجموعه‌ای است که اخترشناسان می‌توانند در بررسی‌های خود به آن مراجعه کنند. کهکشان‌های دارای هسته فعال دارای یکی از افراطی‌ترین فیزیک‌های شناخته‌شده هستند و منبعی ارزشمند برای محققانی به‌شمار می‌روند که فیزیک AGNها، سیاه‌چاله‌ها، ساختار کهکشان‌های میزبان و دیگر جنبه‌های کهکشان‌های حاوی AGN را مطالعه می‌کنند.
هابل NGC 5283 را به‌عنوان بخشی از این برنامه مورد بررسی قرار داده است. این رصدخانه اعماق فضایی پیش از این یک جفت کهکشان درخشان به نام Arp 308، جفت کهکشان متقابل AM 1214-255، کهکشان عدسی‌شکل NGC 3489 و کهکشان مارپیچی NGC 4395 را به‌عنوان بخشی از این برنامه به ثبت رسانده بود که همه آن‌ها حاوی AGN یا سیاه‌چاله‌های درخشان هستند.
NGC 5283 به‌عنوان کهکشان سیفرت نیز طبقه‌بندی می‌شود که در کل حدود ۱۰ درصد از همه کهکشان‌های کیهان را تشکیل می‌دهند. کهکشان‌های سیفرت با دیگر کهکشان‌های حاوی هسته فعال متفاوت هستند زیرا در آن‌ها خود کهکشان به‌وضوح قابل مشاهده است. تشعشعات سایرAGN ها به حدی درخشان است که مشاهده ساختار کهکشان میزبان خود را غیرممکن می‌کنند.
کهکشان‌های سیفرت نوعی از کهکشان‌ها با هسته‌های فعال کهکشانی هستند که نام خود را از کارل سیفرت گرفته‌اند. وی اخترشناسی بود که در دهه ۱۹۴۰ برای نخستین‌بار این کهکشان‌ها را شناسایی کرد. شاخصه کهکشان‌های سیفرت هسته‌های درخشان و فشرده‌شان است که تشعشعات شدیدی را به شکل خطوط گسیل گسترده و پهن از گاز یونیزه ساطع می‌کنند. از دیگر ویژگی‌های کهکشان‌های سیفرت قابلیت وضوحی است که برخلاف سایر AGNها دارند. وضوح این کهکشان‌ها آن‌ها را به اهداف ایده‌آلی برای مطالعه برهمکنش بین AGNها و کهکشان میزبان خود، همچنین برای بررسی خواص فیزیکی سیاه‌چاله مرکزی آن‌ها تبدیل می‌کند.
NGC5283 کهکشان سیفرت بسیار جالبی محسوب می‌شود که به‌واسطه ویژگی‌های مختلفی که دارد سال‌ها اخترشناسان را متحیر کرده است. برای مثال هسته فعال کهکشانی آن در مقایسه با دیگر کهکشان‌های سیفرت نسبتاً ضعیف است. این امر نشان می‌دهد سیاه‌چاله این کهکشان به اندازه بعضی از همتایانش پرجرم یا فعال نیست. با این وجود دارای ویژگی‌های غیرمعمولی است که کمبود درخشندگی آن را جبران می‌کند، برای نمونه در طول زمان تغییرات شدیدی را در خطوط انتشار خود نشان می‌دهد که بیانگر احاطه شدن هسته فعال آن توسط یک محیط متراکم و پویا از گاز و غبار است. این محیط به‌طور دائم توسط سیاه‌چاله مرکزی بلعیده می‌شود.
NGC5283 یک منبع رادیویی روشن و فشرده نیز در مرکز خود دارد که تابش الکترومغناطیسی سنکروترون ساطع می‌کند. این تابش نشان‌دهنده حضور جت ذرات نسبیتی است که توسط AGN شتاب می‌گیرد. این جت با محور چرخش کهکشان هم‌راستا است که این امر نشان می‌دهد نیروی آن از چرخش سیاه‌چاله تأمین می‌شود.
بهبود درک علمی هسته‌های فعال کهکشانیNGC5283 بخشی از نمونه بزرگ‌تری از AGNهای مجاور است که توسط اخترشناسان برای به‌دست‌آوردن درک بهتری از فیزیک این اجرام مورد مطالعه قرار دارد. با تجزیه‌وتحلیل خطوط گسیل، گسیل رادیویی، اشعه ایکس و ساختار کهکشان میزبان، دانشمندان می‌توانند اطلاعات مهمی در مورد جرم، چرخش و نرخ برافزایش سیاه‌چاله مرکزی، همچنین مکانیسم‌های بازخوردی به‌دست آورند که توسط این موارد ایجاد می‌شود. علاوه بر این، مطالعه ویژگی‌های کهکشان‌های دارای هسته فعال مانند NGC5283 می‌تواند روشن‌گر تکامل مشترک سیاه‌چاله‌ها و کهکشان‌هایی باشد که از طریق برهمکنش‌های گرانشی‌شان به هم متصل هستند.
ردیابی تاریخچه فعالیت AGNها در انواع مختلف کهکشان‌ها، تصویر جامعی از چگونگی رشد سیاه‌چاله‌ها و تأثیر آن‌ها بر محیط اطراف خود در طول زمان کیهانی برای اخترشناسان ایجاد می‌کند. NGC5283 یک نمونه شگفت‌انگیز از یک هسته فعال کهکشانی است که بینشی از عملکرد اساسی سیاه‌چاله‌ها و تأثیر آن‌ها بر کهکشان‌های اطراف خود ارائه می‌دهد. مشاهدات دقیق تلسکوپ فضایی هابل از این کهکشان و سایر کهکشان‌های دارای هسته فعال نزدیک برای پیشرفت درک بشر از این پدیده‌های قدرتمند و نقش آن‌ها در شکل دادن به کیهان بسیار مهم است. با ادامه پیشرفت‌های علمی می‌توان انتظار داشت که این تلسکوپ و دیگر امکانات پیشرفته جهانی بینش‌های ارزشمندتری در مورد پیچیدگی‌های این موجودات کیهانی برای بشر فراهم کند.
کد خبر 660477منبع: ایمنا
کلیدواژه: درباره فضا و کهکشان کهکشان فضا ناسا تلسکوپ فضایی تلسکوپ هابل عکس های تلسکوپ هابل تلسکوپ فضایی هابل ناسا تلسکوپ فضایی هابل تلسکوپ شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق هسته های فعال کهکشانی کهکشان های سیفرت کهکشان های حاوی سیاه چاله ها کهکشان ها هسته ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۲۷۹۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ویدیو/ عمیق‌ترین چاله آبی جهان در مکزیک پیدا شد
دانشمندان مکزیکی بزرگترین چاله آبی جهان را در خلیج «چتومال» در سواحل این کشور، شناسایی کردند. هر چند محققان هنوز نتوانسته‌اند به انتهای این گودال آبی که «Taam Ja» نام دارد، برسند، اما اندازه‌گیری‌های جدید نشان می‌دهد که این چاله آبی می‌تواند به هزارتویی از غارها و تونل‌های زیردریایی متصل باشد.
دریافت 37 MBمترجم: محیا ذوالفقاری / تدوینگر: حمیدرضا برزگر
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند